ประโยค ๒ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 129 / 164

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 130 ที่พ้นจากกาล และเป็นอดีตตามสมควร ฯ เชื่อมความว่า อารมณ์ ของจิตที่พ้นจากทวาร กล่าวคือปฏิสนธิ ภวังค์ และจุติ มี 5 อย่าง ฯ ท่านอาจารย์

บทนี้พูดถึงอารมณ์ของจิตที่พ้นจากทวาร ที่กล่าวถึงลักษณะและอวิหารณ์ของจิต ไม่ให้ยึดถืออารมณ์ที่เป็นอดีตหรือปัจจุบัน โดยอธิบายถึงความสำคัญของการเป็นอารมณ์และกรรมที่เกี่ยวข้องกับจิต จึงพิจารณาว่าอารมณ์ที่

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 131 ที่มโนทวารยึดถือแล้ว เป็นปัจจุบันโดยส่วนเดียว ที่สมมติว่าเป็นคตินิมิต เป็นอารมณ์แก่จิตทั้ง ๓ นั้น อารมณ์แห่งปฏิสนธิจิตเป็นต้น ที่เป

บทความนี้สำรวจเนื้อหาเกี่ยวกับมโนทวารและอารมณ์จิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายความหมายของกรรมนิมิตและปฏิสนธิจิต, รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมของสัตว์ในอดีตและการสร้างอารมณ์จากกรรมในอนาคต โดยนำเสนอม

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 132 ปฏิสนธิด้วยกำลังแห่งกรรมอย่างเดียวเท่านั้น ในสัจจสังเขปว่า กรรมอันใด ที่สัตว์กระทำแล้วในภพอื่นได้โอกาส ปฏิสนธินั้น ย่อมมี เพราะกรรม

ในการศึกษาอภิธัมมาชนิดนี้ พบว่า การปฏิสนธิขึ้นอยู่กับกรรมเท่านั้น กรรมที่สัตว์กระทำในภพอื่นจะเป็นตัวกำหนดการเกิด อีกทั้งยังมีการกล่าวถึงคตินิมิตและการปรากฏของอารมณ์ในเวลาตาย อาจารย์เชื่อว่าการอธิบายภา

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 133 ที่เป็นอนาคตนั้น เป็นอารมณ์ที่บุคคลยังไม่ได้เสวย เหมือนกรรมและ กรรมนิมิตที่เป็นอดีต และทั้งจะเป็นอารมณ์ที่มาสู่คลอง เหมือนกรรม นิมิ

ในหน้าที่ 133 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา จะมีการกล่าวถึงการทำความเข้าใจในกรรมและกรรมนิมิต การอธิบายของสถานะกรรมว่าเป็นอะไรและมีอารมณ์อย่างไร ทั้งนี้ยังมีการจัดแบ่งประเภทของจิตและ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 134 ตัณหาคือความโลภจัดเห็นปานนี้เสียได้ ในคันธารมณ์แก่พระขีณาสพ ผู้ยินดี ในเวลาบูชาพระเจดีย์ด้วยของหอมเป็นต้น ในรสารมณ์แก่ พระขีณาสพผู้

ในหน้านี้พูดถึงความเข้าใจในตัณหาที่เกิดจากความโลภและแสดงถึงความเห็นต่างของจิตที่มีอารมณ์แตกต่างกัน โดยมีการแบ่งแยกอารมณ์ตามประเภทของจิตและการใช้กรรมฐานในการบำเพ็ญธรรม เช่น การบูชาพระเจดีย์และการแจกบิณ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 135 แต่ที่ประกอบด้วยปฏิฆะ มีกามาวจรธรรม มหัคคตธรรม และบัญญัติ ธรรมเป็นอารมณ์ ในเวลาที่เป็นไปด้วยอำนาจแก่งความประทุษร้าย และความเดือนร้อ

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยนำเสนอเรื่องปฏิฆะ, กามาวจรธรรม, มหัคคตธรรม และบัญญัติธรรม เป็นอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับความไม่สงบและความไม่ตกลงในจิตของพระเสขะและ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 136 ของบุคคลอื่นเป็นอารมณ์ และในเวลากำหนดมรรคผลด้วยจิตที่สัมปยุต ด้วยอภิญญานั้นแล ย่อมมีแก่พระเสขบุคคลทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ท่านอาจารย

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงการดำเนินจิตที่สัมปยุตด้วยอภิญญา โดยการพิจารณาอารมณ์ ณ กาลต่าง ๆ เช่น การฟังธรรม และการบริกรรม อีกทั้งยังพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์กับจิตประเภท

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 137 สามารถแห่งกามาวจรวิบาก ๒๓ ปัญจทวาราวัชชนะ ๑ หสนจิต ๑ ย่อม มีในอารมณ์เล็กน้อย คือในอารมณ์เป็นกามาวจรอย่างเดียว ฯ แท้จริง กามาวจรชื่อ

ในบทนี้กล่าวถึงกามาวจรวิบากที่มีในอารมณ์เล็กน้อยและการสำรวจวัตถุสังคหะ ที่บ่งบอกว่า วัตถุเป็นที่อยู่อาศัยของจิตและเจตสิน องค์ประกอบของจิต ๖ ดวงในมหัคคตะถูกแสดงให้เห็นว่ามีอำนาจน้อยกว่าด้วย โดยเฉพาะการ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 138 พอใจในจักษุและโสตะ ฯ วัตถุ ๖ ทั้งหมด ไม่มีอยู่ในอรูปโลก เพราะ ความเป็นไปแห่งรูปไม่มีแก่พวกอรูปพรหม โดยประการทุกอย่าง ใน อรูปโลกนั้น

ในหน้าที่ 138 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและแนวคิดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ ทั้งในรูปโลกและอรูปโลก อธิบายว่าวิญญาณและธาตุเป็นความรู้ที่มิใช่สัตว์และชีวิต โดยมีการเชื่อมโยงและควา

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 139 บุคคลอื่น และเพราะพระพุทธเจ้าและพระปัจเจกพุทธเจ้าทั้งหลาย ไม่ เกิดในที่อื่นนอกจากมนุษยโลกฯ หสนจิต และรูปาวจรจิตทั้งหลาย ย่อมไม่เกิด

ข้อความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับจิตและวิญญาณธาตุตามอภิธัมม ซึ่งชี้ถึงการเกิดและธรรมชาติของจิตในสภาวะต่างๆ โดยเฉพาะในมนุษยโลก และแยกแยะประเภทของจิตตามกฎแห่งธรรมชาติ โดยการอ้างอิงถึงวัตถุและภาวะที่ส่งผลต

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 140 พรรณนาความปริเฉทที่ ๓ แห่งอภิธัมมัตถสังคหฎีกา က ชื่ออภิธัมมัตถวิภาวินี จบด้วยประการฉะนี้ ฯ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 141 อภิธัมมัตถสังคบาลีแปล ปริเฉทที่ ๔ ชื่อวิถีสังคหวิภาค [สังคหคาถา] ข้าพเจ้ากระทำการสงเคราะห์ (ประมวล) จิตตุปบาท อันยอดยิ่ง ด้วยประการ

เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาวิถีสังคหวิภาคในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นการประมวลจิตตุปบาทและการกำหนดสิ่งต่างๆ ในการวิเคราะห์ซึ่งแบ่งออกเป็นนักกะ 5 หมวด ได้แก่ วัตถุ ทวาร อารมณ์ วิญญาณ วิถี และวิสัยปวัติ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 142 และอารมณ์มีนัยดังที่ข้าพเจ้ากล่าวแล้ว ในก่อนนั่นแล ฯ วิญญาณ ๖ คือ จักขุวิญญาณ ๑ โสตวิญญาณ ๑ ฆานวิญญาณ ๑ ชิวหาวิญญาณ ๑ กายวิญญาณ ๑ ม

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอารมณ์และวิญญาณ ตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับวิญญาณ 6 ประการและวิถี 5 ประการที่เชื่อมโยงกับอารมณ์ การทำงานของจิตและขณะจิตที่มีผลต่อการรับรู้และการตอบสนองต

ๆ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 143 ย่อมเป็นไปตามสมควร ฯ ต่อจากนั้นก็เป็นภวังคบาต (จิตตกภวังค์) เลย ฯ ด้วยคำเพียงเท่านี้ ขณะจิต ๑๓ ขณะ เต็มบริบูรณ์ เพราะทำ อธิบายว่า

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับวิถีจิตตุปบาทและภวังคบาต ในการศึกษาอภิธัมมัตถ โดยนำเสนอความยาวของจิต อารมณ์ และการเกิดขึ้นของอติมหันตารมณ์ต่อเนื่องถึงภวังคบาต และความสัมพันธ์กับอารมณ์ที่หลากหลาย รวมถึงการวิเ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 144 ส่วนในมโนทวาร ถ้าหากว่า วิภูตารมณ์มาสู่คลองฯ ต่อจาก นั้นไป ตทาลัมพนวิบากย่อมเป็นไปในที่สุแห่งภวังคจลนะ มโนทวาร วัชชนะ และชวนะ ฯ ต่อ

ในหน้าที่ 144 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงมโนทวารและผลของวิธีการจิต รวมทั้งการเจาะลึกไปยังภวังคบาต (จิตตกภวังค์) การเกิดของตทาลัมพนะ และการระบุชวนะที่เกิดขึ้นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับญาณ ไม่ว่าจะเป็นก

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 145 เท่านั้น พึงหวังได้ในลำดับชวนะสหรคตด้วยโสมนัสฯ ในลำดับ แห่งชวนะที่สหรคตด้วยอุเบกขา พึงหวังได้เฉพาะอัปปนาที่สหรคตด้วย อุเบกขาฯ แม้ใน

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึงการวิเคราะห์หลักก

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 146 แต่ในอติอิฏฐารมณ์ สันตีรณะและตทาลัมพนะสหรคตด้วยโสมนัสอย่าง เดียว ฯ แม้ในบรรดาตทาลัมพนะเหล่านั้น ตทาลัมพนะที่สหรคตด้วย โสมนัสเท่านั้

ในหน้าที่ 146 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทาลัมพนะและสันตีรณะที่มีการสหรคตด้วยโสมนัส โดยเน้นว่าตทาลัมพนะที่มีโสมนัสจะเกิดขึ้นในกิริยาชวนะที่แตกต่างกัน ในขณะที่การเกิดตทาลัมพนะที

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 147 ไป ๒ ครั้ง หรือเพียง 5 ครั้ง ฯ แต่ในเวลาเป็นไปอ่อน ในเวลา ใกล้จะตายเป็นต้น เกิด ๕ ครั้งเท่านั้น ฯ ครั้งเท่านั้น ๆ แต่อาจารย์ทั้งหลา

ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกานี้ เนื้อหาพูดถึงการเกิดและลักษณะของจิต การปรากฏของจิตในช่วงเวลาต่าง ๆ ทั้งในปัจจเวกขณจิต ในเวลาที่มีการปฏิบัติธรรม และกรรมวิธีในการเข้าถึงนิโรธสมาบัติ โด

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 148 ก็แลในวิถีสังคหะนี้ กิริยาชวนะและอัปปนาชวนะ ย่อมไม่ได้แก่ บุคคลผู้มีเหตุ ๒ และผู้ไม่มีเหตุฯ อนึ่ง วิบากที่ประกอบด้วยญาณ ย่อมได้ในสุ

ในบทนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับวิถีจิตในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยอธิบายถึงกิริยาชวนะและอัปปนาชวนะที่มีต่อบุคคลในแต่ละประเภท รวมถึงการเข้าถึงวิบากและการแสดงถึงความต่างของบุคคลในโลกุตตรชวนะซึ่งเกิดขึ้นเฉพาะ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 149 [สังคหคาถา] ในกามภพ มีวิถีจิตได้ ๘๐ ในรูปภพ มีวิถีจิต ได้ ๖๔ อนึ่ง ในอรูปภพ มีวิถีจิตได้ ๔๒ ฯ นี้เป็นภูมิวิภาคในวิถีสังคหะนี้ ฯ ควา

เนื้อหาในเอกสารนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของวิถีจิตที่มีอยู่ในกามภพ รูปภพ และอรูปภพ โดยมีการพูดถึงจำนวนและภูมิวิภาคของจิตที่เกิดขึ้นในแต่ละภพ รวมถึงการดำเนินการของจิตที่มีการเชื่อมโยงตลอดอายุของจิตในทวา